Bán lẻ là gì? Các loại hình bán lẻ phổ biến trong năm 2024

Bán lẻ là một từ ngữ rất quen thuộc với chúng ta kể cả khi bạn không phải người làm kinh doanh nhưng có không ít người vẫn còn chưa hiểu hết về mô hình kinh doanh này. Định nghĩa ngành bán lẻ là gì và có những loại hình nào? Hãy cùng PMS - Học Viện Tư Vấn Đào Tạo Doanh Nghiệp tìm hiểu ngay tại bài viết sau.

1. Bán lẻ là gì?

Bán lẻ (Retail) là quá trình bán hàng hóa hoặc dịch vụ tiêu dùng trực tiếp cho người tiêu dùng cuối cùng để sử dụng, thường thông qua nhiều kênh phân phối như cửa hàng vật lý, cửa hàng trực tuyến, siêu thị,… để đem lại lợi nhuận cho người bán.

Người mua hàng trong quá trình bán lẻ thường là người tiêu dùng cá nhân hoặc hộ gia đình, không phải các tổ chức hay doanh nghiệp.

Tầm quan trọng của ngành bán lẻ nằm ở sự thuận lợi mà nó mang lại cho khách hàng. Nếu thiếu các nhà bán lẻ, người tiêu dùng sẽ phải tự tìm kiếm nguồn cung sản phẩm và mua trực tiếp từ nhà sản xuất. Điều này đồng nghĩa với việc họ sẽ phải di chuyển đến nhiều địa điểm khác nhau để đáp ứng mọi nhu cầu của mình.

2. Các loại hình bán lẻ phổ biến hiện nay

2.1 Bán lẻ qua cửa hàng truyền thống

Khi Internet chưa phát triển, thì cửa hàng bán lẻ như tạp hóa, siêu thị, cửa hàng bách hóa,… là một trong các loại hình bán lẻ phổ biến nhất từ trước cho đến nay. Khách hàng có thể có cơ hội trải nghiệm thử, xem xét trực tiếp sản phẩm trước khi quyết định mua hàng.

Tuy nhiên các chi phí thuê mặt bằng, thuê nhân viên, tiền điện nước là một thách thức khá lớn đối với những doanh nghiệp muốn bán lẻ qua cửa hàng truyền thống.

-> Xem ngay: Các hình thức bán hàng trực tiếp phổ biến

2.2 Bán lẻ không qua cửa hàng

Mô hình bán lẻ không qua cửa hàng là mô hình kinh doanh không có cơ sở cố định, thường thực hiện các giao dịch chủ yếu thông qua các kênh phân phối như truyền hình, internet, máy bán hàng tự động.

Trong loại hình này, không có địa điểm cụ thể nào dành riêng cho việc giao dịch nên doanh nghiệp khó kiểm soát lượng hàng tồn kho, có thể dẫn đến tình trạng không linh hoạt khi cần hàng hoặc khi cung ứng bị gián đoạn.

2.3 Bán lẻ bằng máy bán hàng tự động

Máy bán hàng tự động là những thiết bị tự động có thể chứa và bán hàng hóa, cho phép người mua mua hàng hóa mà không cần sự trợ giúp của nhân viên. Máy bán hàng tự động có sẵn 24/7, vì vậy khách hàng có thể mua sắm bất cứ lúc nào họ muốn.

Máy bán hàng tự động thường được đặt ở những nơi như ga tàu, sân bay hoặc các khu vực công cộng khác. Hình thức này giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí lao động vì không cần thuê nhân viên bán hàng.

2.4 Bán lẻ qua cửa hàng trực tuyến

Đây là hình thức bán các sản phẩm/dịch vụ thông qua các kênh trực tuyến chẳng hạn như website, mạng xã hội,…

Với sự bùng nổ của internet, bán hàng online cho phép doanh nghiệp tiếp cận khách hàng ở khắp mọi và khách hàng có thể mua sắm bất cứ lúc nào họ muốn. Hiện nay hầu hết các doanh nghiệp đều sử dụng bán hàng trực tuyến để tiếp thị sản phẩm/dịch vụ.

2.5 Bán lẻ thông qua bưu chính

Khách hàng đặt hàng thông qua website hoặc số hotline của doanh nghiệp sau đó đơn hàng sẽ được bàn giao cho bên thứ ba là đơn vị vận chuyển để giao đến cho khách hàng.

Bán lẻ qua bưu chính thường được áp dụng cho các loại hàng hóa thông thường, hàng hóa chuyên biệt, sản phẩm mới lạ và hàng đặt mua dài hạn như CD, DVD, sách báo. Phương pháp này không yêu cầu doanh nghiệp phải có văn phòng, cửa hàng, nhà kho. Nhưng quan trọng là phải xác định được địa chỉ của khách hàng để gửi catalog và thiết lập hệ thống nhận đặt hàng và giao hàng.

2.6 Bán lẻ chuyên biệt

Hình thức này nghe có vẻ mới lạ nhưng thực tế các cửa hàng bán lẻ chuyên biệt đã có mặt ở Việt Nam hơn 10 năm nay. Nổi bật phải kể đến hệ thống các siêu thị điện máy như Điện Máy Xanh, Thế Giới Di Động,… Ở các điểm bán lẻ chuyên nghiệp khách hàng sẽ được trải nghiệm tiện ích sản phẩm một cách tối ưu nhất.

2.7 Bán lẻ trên sàn thương mại điện tử

Khi các nền tảng thương mại điện tử bán lẻ (cả B2C và B2B) tại Việt Nam như Shopee, Lazada, Tiki và đặc biệt nổi trội gần đây nhất là Tiktok Shop. Thì đây cũng là thời điểm mà các doanh nghiệp và nhà bán lẻ mở rộng hình thức kinh doanh của họ trong lĩnh vực bán lẻ.

Sự xuất hiện của thương mại điện tử đã định hình lại thị trường ngành bán lẻ, nhất là trong thời kỳ đại dịch Covid - 19 vừa qua. Quá trình mua sắm thuận tiện, các chương trình ưu đãi hấp dẫn và mẫu mã đa dạng đã thu hút một lượng lớn người bán lẫn người mua đổ xô về các sàn thương mại điện tử.

Việc bán lẻ trên sàn thương mại điện tử mở ra cơ hội tiếp cận thêm nhiều khách hàng cho doanh nghiệp, tuy nhiên sự cạnh tranh trên các sàn E-commerce rất gay gắt.

3. Làm sao để thành công trong xu hướng ngành bán lẻ?

3.1 Cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng

Dựa trên nghiên cứu của Price Waterhouse Cooper, 73% người mua hàng cho rằng trải nghiệm cá nhân trong quá trình mua sắm quan trọng hơn cả giá cả hay chất lượng sản phẩm.

Khách hàng đánh giá cao trải nghiệm tích cực hơn so với ảnh hưởng của quảng cáo và có đến 40% người mua hàng sẵn lòng chi trả nhiều hơn để được đón tiếp nồng nhiệt và phục vụ tận tâm tại các cửa hàng bán lẻ.

Vai trò của nhà bán lẻ là nắm bắt thông tin cá nhân của khách hàng, sở thích, lịch sử mua hàng và hành vi mua sắm. Tạo ra trải nghiệm mua sắm cá nhân hóa thông qua việc tùy chỉnh giao diện, cung cấp gợi ý sản phẩm dựa trên sở thích cá nhân, tạo ra các chương trình ưu đãi đặc biệt dành riêng cho từng khách hàng.

3.2 Xây dựng đội ngũ nhân viên Sales chuyên nghiệp

Đội ngũ Sales là những người trực tiếp tiếp xúc với khách hàng. Họ là cầu nối giữa doanh nghiệp và khách hàng, giúp xây dựng thương hiệu của doanh nghiệp trong mắt khách hàng.

Xây dựng một đội ngũ Sales chuyên nghiệp có khả năng tiếp cận và thuyết phục khách hàng hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp tăng doanh thu, mở rộng thị trường và nâng cao vị thế cạnh tranh.

3.3 Xây dựng thương hiệu

Làm thương hiệu tốt sẽ tạo ra ấn tượng tích cực trong tâm trí của khách hàng. Sự nhận thức về thương hiệu nâng cao độ nhận diện, tăng khả năng nhớ đến sản phẩm/dịch vụ khi khách hàng đưa ra quyết định mua sắm. Từ những việc này doanh thu bán hàng sẽ tăng cao, doanh nghiệp sẽ có được lợi thế so với đối thủ cạnh tranh.

3.4 Bán hàng đa kênh

Bán hàng đa kênh là xu thế tất yếu trong thời buổi kinh doanh ngày nay. Vì nó đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của khách hàng và tận dụng lợi ích của nhiều kênh tiếp thị khác nhau từ cửa hàng truyền thống đến trực tuyến, qua các nền tảng mạng xã hội và thậm chí là qua các ứng dụng di động. Điều này tăng cơ hội tiếp xúc với đối tượng mục tiêu và mở rộng thị trường tiềm năng.

Khách hàng có thể chọn kênh mà họ thoải mái nhất, từ việc mua trực tiếp tại cửa hàng đến việc đặt hàng trực tuyến, đảm bảo rằng họ có trải nghiệm mua hàng tốt nhất.

3.5 Tối ưu hóa mua sắm trên di động

Theo dữ liệu báo cáo của Google năm 2021 về thị trường Việt Nam cho biết rằng 97% người tiêu dùng đang thụ động sử dụng các dịch vụ trực tuyến và 99% trong số họ sẽ tiếp tục sử dụng trong tương lai. Do đó, việc tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm trên di động là điều cần thiết để các doanh nghiệp có thể thu hút và giữ chân khách hàng.

Qua bài viết trên PMS đã cung cấp cái nhìn tổng quan về ngành bán lẻ là gì. Và cho dù bán lẻ dưới bất kỳ phương thức nào thì tất cả các doanh nghiệp đều hướng một mục tiêu chung là bán được sản phẩm/dịch vụ, tăng doanh thu, phát triển và mở rộng thị trường kinh doanh.

-> Xem ngay: Cách bán hàng qua điện thoại thành công

Tuy nhiên, ngành bán lẻ nói riêng và thị trường kinh tế nói chung đang trải qua sự biến đổi khó lường, các doanh nghiệp cần có chính sách phù hợp để thích ứng với thị trường. Thấu hiệu được điều này, Học Viện PMS có triển khai khóa học kỹ năng bán hàng chuyên nghiệp, được rất nhiều học viên đánh giá cao bởi phương pháp giảng dạy độc đáo, đặc biệt mang tính ứng dụng cao vào thực tế. Mọi thông tin về khóa học, các bạn xem ngay tại đây.