Hành trang đến đảo Phú Quốc là 2 bàn tay trắng

Ông Thủy ân cần hỏi thăm chuyên gia người Nhật đang làm việc cho ông
Tiếp tôi trong cơ ngơi Ngọc trai Ngọc Hiền đồ sộ ở xã Dương Tơ, TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang là người đàn ông rắn rỏi, phong thái đỉnh đạt và đầy khiêm nhường. Có lẽ quá trình làm việc và cộng tác lâu năm với người Nhật Bản khiến ông ảnh hưởng ít nhiều tác phong và cách cư xử của một ông chủ người Nhật.

Mỗi năm cơ sở ngọc trai của ông Thủy sản xuất 1 triệu viên ngọc, xuất ra thị trường quốc tế 1 tấn ngọc
Ông bảo rằng, do bản thân từng là người làm thuê nên ông thấu hiểu tâm tư và nỗi vất vả của người lao động. Từ đó, ông luôn yêu thương, biết ơn và trân trọng người làm việc cho mình, cũng như bao người lao động nghèo ngoài xã hội. "Tôi luôn xem người lao động như đối tác, cùng cộng tác để phát triển, không có khoảng cách địa vị, không phân biệt giàu nghèo. Gặp người làm thuê lớn tuổi hơn mình tôi vẫn phải cúi đầu chào"- ông Hồ Phi Thủy bộc bạch.
Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nghèo, đông anh em tại miền biển Thạch Hà - Hà Tĩnh, năm 19 tuổi, ông Hồ Phi Thủy tốt nghiệp THPT nhưng không có điều kiện để học tiếp, phải khăn gói rời quê hương tìm sinh kế.
"Hồi đó nhà tôi ở quê nghèo lắm, chỉ được ăn cơm trắng 1 bữa trưa, còn lại phải độn khoai. Một ngày giáp Tết như bây giờ, tôi theo bạn bè Nam tiến vào Phú Quốc với hành trang gói gọn chỉ vài bộ đồ và... 2 bàn tay trắng. Thật sự lúc đi tôi không có suy nghĩ cao xa gì, chỉ mong làm việc gì để có cơm ăn ngày 3 bữa, Tết có 3 bộ quần áo mới mang về là đủ"- ông Thủy hồi tưởng.
Buổi đầu ở vùng đất mới, mọi thứ đều xa lạ cho tới con người, nhờ lớn lên ở miền biển và có sức khỏe hơn người, ông nhanh chóng làm quen với công việc của thợ lặn. Ông chọn sống ở nhà người bạn ở Hòn Rỏi, một nơi hoang sơ và vắng vẻ thuộc quần đảo Phú Quốc nhưng được cái sơn thủy hữu tình. Nhà bạn có chiếc ghe nhỏ, hàng ngày ông theo ghe lặn biển mò tìm trai, ốc hoặc vỏ trai bán cho các xưởng sơn mài ở TP HCM và Bình Dương.

Một góc bộ sưu tập dưới đáy đại dương sau hơn 30 năm hoạt động của Công ty Ngọc trai Ngọc Hiền
"Khó có thể diễn tả được nỗi vất vả khi phải lênh đênh trên biển, phải làm việc quần quật nhiều ngày liền với nắng, gió và sóng dữ. Hầu như suốt ngày tôi trầm mình hàng trăm mét dưới đại dương để mò tìm sản vật bán chia đôi với chủ ghe. Đêm về nhức mắt ù tai, đầu óc cứ ong ong… mà thu nhập thì bấp bênh. Hôm nào may mắn thì kiếm được ngọc, được điệp, được cá thì có tiền, có chỉ vàng. Cũng có hôm lên bờ tay trắng"- ông kể.
Sau vài năm quần quật với biển cả, ông tích cóp được một số vốn nho nhỏ, rồi vay mượn thêm người thân, thậm chí vay thêm lãi suất cao để mua chiếc ghe nhỏ làm phương tiện mưu sinh.
Giữa lằn ranh sinh tử
Năm 1997, siêu bão Linda càn quét qua nhiều vùng biển miền Tây và Phú Quốc. Ông Thủy cùng hàng trăm ngư dân đưa tàu đi tránh bão. Thế nhưng, khi bão kéo đến, tàu của ông bị mắc vào dây neo của ai đó vứt lại, không thể di chuyển được. Ông đành phải bỏ ghe, chạy tìm nơi trú ẩn.
Ông Hồ Phi Thủy bên chiếc thuyền đã giúp ông thoát chết trong bão Linda 1997
"Tôi nấp vào một hẻm đá, bất lực nhìn chiếc ghe của mình bị vùi dập trong sóng dữ, hết va vào bờ rồi lại trôi ra xa. Khi bão tan, tôi xót xa nhìn quanh toàn những xác tàu bè vỡ vụn và cả thi thể người trôi dạt lềnh bềnh. Lạ lùng thay, chiếc ghe của tôi chỉ bị vỡ một mảnh nhỏ, cứ như có một bàn tay vô hình che chở"- ông Thủy nhớ lại giây phút kinh hoàng.
Ông Thủy bần thần đứng trên bờ nhìn chiếc ghe và cảnh chết chóc xung quanh mà ứa nước mắt. Ông thầm nghĩ, nếu lúc đó chiếc ghe không vô tình mắc dây ở lại thì chắc ông đã bỏ thây giữa trùng khơi như hàng ngàn con người khác trong cơn bão dữ. Từ đó, chiếc ghe đối với ông là một cái gì đó rất thiêng liêng.
Vậy mà, sau lần đối diện với lằn ranh sinh tử đó, ông Thủy lại muốn đoạn tuyệt với cái nghề lặn biển đầy bất trắc, quyết định bán ghe với giá 20 lượng vàng để lên bờ lập nghiệp.
Nhận cọc bán ghe được 2 lượng vàng, ông Thủy mang số vốn lận lưng đi TP HCM lập nghiệp. Được một thời gian thì người mua bỏ cọc, trả lại ghe, ông lại phải quay về Phú Quốc, tiếp tục những ngày tháng mưu sinh nơi đầu sóng ngọn gió. "Sau đó tôi đã bán ghe thêm 5 lần nữa nhưng bằng cách nào đó, nó vẫn cứ trở về với tôi như là định mệnh. Và bây giờ thì nó đã... lên bờ cùng với tôi"- ông Thủy trần tình.
Tinh thần lập nghiệp khiến người Nhật phải nể
Lần thứ 6 ông Thủy bán ghe là bán cho Công ty Okawa của Nhật, chuyên về nuôi cấy ngọc trai. Qua những lần tiếp xúc, ông chủ người Nhật nhận thấy ông Thủy là người có năng lực nên đề nghị ông vào làm công ăn lương và mua lại ghe của ông.