Niềm đam mê theo đuổi ngành y vẫn đang sôi sục và thể hiện trong sự quyết tâm của rất nhiều bạn trẻ hiện nay. Có rất nhiều hướng đi khác nhau nhưng có một lựa chọn đang được nhiều người lựa chọn chính là ngành y học dự phòng. Vậy ngành y học dự phòng ra làm gì? Thu nhập và yêu cầu của ngành này như thế nào? Hãy cùng JobsGo đi tìm hiểu qua bài viết sau.
1. Ngành Y Học Dự Phòng Là Gì?
Y học dự phòng (preventive healthcare) hay còn được biết đến với tên gọi y học phòng ngừa, là một lĩnh vực y tế quan trọng tập trung vào việc bảo vệ sức khỏe con người trước khi bệnh tật xảy ra. Mục tiêu chính của ngành này là ngăn chặn sự phát triển của các bệnh lý từ giai đoạn sớm, giúp phát hiện và can thiệp kịp thời để hạn chế nguy cơ bệnh trở nên nghiêm trọng hoặc chuyển sang dạng mãn tính. Điều đặc biệt là y học dự phòng không chỉ áp dụng cho cá nhân mà còn mở rộng phạm vi tác động đến toàn bộ cộng đồng.
Ngoài việc ngăn ngừa bệnh tật, y học dự phòng còn đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Các chuyên gia trong lĩnh vực này thường xuyên tiến hành các cuộc khảo sát, đánh giá để xác định những nhân tố tác động đến sức khỏe của người dân. Từ những kết quả nghiên cứu này, họ đề xuất và xây dựng các chính sách, chiến lược và hoạt động nhằm nâng cao chất lượng sức khỏe cho toàn xã hội.
>> Xem thêm: Y tế công cộng là gì?
2. Ngành Y Học Dự Phòng Học Những Gì?
Y học dự phòng là một lĩnh vực thuộc y tế công cộng, tập trung chủ yếu vào việc phòng ngừa bệnh tật và nâng cao sức khỏe cho toàn xã hội. Do đó, trong quá trình học, sinh viên sẽ được đào tạo:
- Các phương pháp nghiên cứu Y học, các dịch bệnh hiện có trong xã hội và cách phòng ngừa, kiểm soát chúng.
- Các phương pháp thống kê và phân tích dữ liệu y tế, từ đây tìm ra các giải pháp phòng ngừa và nâng cao sức khỏe cho mọi người.
- Các chương trình và các hoạt động phòng ngừa bệnh tật như việc tiêm chủng, các chương trình sàng lọc ung thư, phát hiện sớm các loại bệnh tật,…
- Các kỹ năng và phương pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công việc, thực hành học máy và phân tích dữ liệu để phát hiện và dự báo các mối đe dọa từ cộng đồng.
- Sinh viên sẽ được đào tạo về các công nghệ y tế tiên tiến nhất, được trải nghiệm các ứng dụng di động quản lý sức khỏe con người đồng thời có thể nâng cao trình độ để đạt chứng chỉ hành nghề xét nghiệm trong một số lĩnh vực chuyên môn khác.
- Các kỹ năng quản lý dự án, kỹ năng lập kế hoạch, triển khai đánh giá hiệu quả của kế hoạch.
- Kỹ năng làm việc với đội nhóm, kỹ năng giao tiếp hiệu quả làm hành trang cho việc phát triển trong tương lai.
3. Ngành Y Học Dự Phòng Có Được Ưa Chuộng Không?
Ngành y học dự phòng đang ngày càng được quan tâm và ưa chuộng trong xã hội hiện đại, phản ánh xu hướng chú trọng đến phòng bệnh hơn chữa bệnh. Theo số liệu từ Bộ Y tế Việt Nam, số lượng sinh viên đăng ký học ngành này đã tăng 20% trong giai đoạn 2018-2023. Đặc biệt, sau đại dịch COVID-19, nhận thức về tầm quan trọng của y tế dự phòng đã tăng mạnh, dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong nhu cầu nhân lực ngành này.
Báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2024 cũng chỉ ra rằng các quốc gia đầu tư mạnh vào y tế dự phòng có thể tiết kiệm được khoảng 30-40% chi phí y tế quốc gia. Điều này không chỉ phản ánh tính hiệu quả về mặt kinh tế mà còn cho thấy tầm quan trọng ngày càng tăng của ngành y học dự phòng trong hệ thống y tế toàn cầu.
>> Xem thêm: Y sĩ là gì?
4. Tố Chất Cần Có Để Học Ngành Y Học Dự Phòng
Ngành y nói chung và y học dự phòng nói riêng, khi làm việc cần có tâm, tài, trách nhiệm với công việc của mình, đó chính là các yếu tố cần thiết. Tuy nhiên, để làm được điều này, bạn cần có được những tố chất như sau:
4.1. Yêu Thích Sinh Hóa
Nếu bạn có niềm đam mê với môn Sinh học và thích khám phá những bí ẩn của thế giới sống, từ cấp độ phân tử, tế bào đến cơ thể sinh vật thì ngành y học, đặc biệt là y học dự phòng là lựa chọn phù hợp cho tương lai của bạn. Sự tò mò và hứng thú với các kiến thức sinh học không chỉ giúp bạn dễ dàng tiếp thu kiến thức chuyên ngành mà còn là nguồn động lực quý giá, thúc đẩy bạn vượt qua những thử thách trong quá trình học tập và nghiên cứu.
4.2. Thích Giúp Đỡ Mọi Người
Lĩnh vực y tế, bất kể ở vai trò nào, đều xoay quanh việc phục vụ và chăm sóc mọi người. Dù bạn đang nghiên cứu trong phòng thí nghiệm hay trực tiếp điều trị cho bệnh nhân, mục tiêu cuối cùng vẫn là nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống của cộng đồng. Để thành công và tạo ra tác động tích cực trong ngành này, điều quan trọng không chỉ là kiến thức chuyên môn mà còn là lòng trắc ẩn và sự đồng cảm. Một trái tim nhân ái kết hợp với tinh thần phục vụ sẽ giúp bạn vượt qua những thách thức trong công việc đồng thời tạo nên sự khác biệt ý nghĩa trong cuộc sống của những người bạn chăm sóc. Tình yêu thương và sự nhân ái không chỉ là phẩm chất cần có mà còn là động lực thúc đẩy sự cống hiến trong lĩnh vực y tế.
4.3. Không Sợ Máu, Kim Tiêm
Trong ngành y, bạn thường xuyên phải tiếp xúc với những yếu tố có thể gây khó chịu hoặc lo lắng như máu, các loại kim y tế hay chứng kiến sự đau đớn của bệnh nhân. Nếu cảm thấy không thoải mái với những điều này, việc theo đuổi sự nghiệp y khoa có thể trở nên thách thức. Đây là những tình huống mà các nhân viên y tế phải đối mặt hàng ngày trong công việc của mình.
Tuy nhiên, rất nhiều người ban đầu cũng có những lo ngại tương tự nhưng đã vượt qua được. Với quyết tâm mạnh mẽ, sự rèn luyện và thời gian, bạn có thể dần dần làm quen và thích nghi với môi trường y tế, biến những thách thức này thành một phần bình thường trong công việc hàng ngày của mình.
4.4. Ham Học Hỏi
Ngành y tế, đặc biệt là lĩnh vực y học dự phòng đã và đang trải qua sự phát triển và đổi mới không ngừng. Hàng ngày, các nghiên cứu mới được công bố, mang đến những hiểu biết sâu sắc và phương pháp tiên tiến trong chẩn đoán và điều trị. Điều này đặt ra yêu cầu cao đối với các chuyên gia y tế, đó là phải liên tục cập nhật kiến thức và kỹ năng để theo kịp những tiến bộ mới nhất.
Những nhân viên y tế xuất sắc nhất thường là những người có khả năng thích ứng nhanh với sự thay đổi, chủ động tìm tòi và áp dụng những phương pháp mới vào thực tiễn.
4.5. Có Khả Năng Chịu Được Áp Lực
Ngành y học dự phòng đòi hỏi sự cống hiến và chịu đựng cao độ, đặc biệt khi đối mặt với các đợt bùng phát dịch bệnh nguy hiểm như đại dịch COVID-19. Trong những tình huống khẩn cấp này, các chuyên gia y tế dự phòng thường phải làm việc với cường độ cao, không phân biệt ngày đêm. Bạn có thể phải mặc đồ bảo hộ liên tục trong nhiều ngày, thậm chí phải xa gia đình trong thời gian dài để tập trung chống dịch. Áp lực công việc và điều kiện làm việc căng thẳng này đòi hỏi không chỉ sức khỏe thể chất mà còn cả sức mạnh tinh thần.
Những người không có khả năng chịu đựng áp lực cao hoặc thiếu quyết tâm có thể gặp khó khăn trong việc duy trì công việc lâu dài trong lĩnh vực này.
>>>Có thể bạn quan tâm: Ngành bác sĩ đa khoa học mấy năm?
5. Ngành Y Học Dự Phòng Ra Làm Gì?
Một số công việc mà sinh viên tốt nghiệp ngành y học dự phòng có thể làm bao gồm:
5.1. Chuyên Viên Y Tế Dự Phòng
Chuyên viên y tế dự phòng chủ yếu làm việc tại các cơ quan nhà nước, tổ chức phi chính phủ hoặc doanh nghiệp liên quan đến y tế dự phòng. Công việc của chuyên viên bao gồm:
- Tiến hành nghiên cứu, phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe dân số, từ đó đề xuất và xây dựng các chính sách y tế công cộng.
- Tham gia vào việc thiết kế và triển khai các chương trình nâng cao sức khỏe cộng đồng, bao gồm các chiến dịch giáo dục sức khỏe, chương trình tiêm chủng và các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh.
- Đưa ra các chính sách, giải pháp và các hoạt động thúc đẩy sức khỏe cộng đồng.
5.2. Chuyên Viên Tiêm Chủng
Chuyên viên tiêm chủng đảm nhận việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng thông qua các chương trình tiêm phòng. Làm việc tại các cơ sở y tế công lập, tổ chức phi chính phủ hoặc doanh nghiệp liên quan đến lĩnh vực tiêm chủng, những chuyên gia này tham gia vào quá trình hoạch định chính sách và chiến lược tiêm chủng quốc gia như:
- Nghiên cứu, phân tích dữ liệu dịch tễ học để đề xuất các giải pháp hiệu quả nhằm mở rộng phạm vi bao phủ của các chương trình tiêm chủng.
- Tham gia vào việc thiết kế và triển khai các chiến dịch truyền thông, giáo dục cộng đồng về tầm quan trọng của tiêm chủng.
- Phát triển các phương pháp tiếp cận mới để đưa dịch vụ tiêm chủng đến gần hơn với mọi đối tượng trong xã hội.
5.3. Chuyên Viên Sức Khỏe Môi Trường
Chuyên viên sức khỏe môi trường làm việc tại các cơ quan y tế công, tổ chức phi chính phủ hoặc doanh nghiệp liên quan, các chuyên gia này thực hiện nhiều nhiệm vụ đa dạng. Công việc chính bao gồm:
- Nghiên cứu và đánh giá tác động của các yếu tố môi trường như không khí, nước, đất và các chất ô nhiễm đối với sức khỏe con người.
- Đề xuất và triển khai các biện pháp can thiệp nhằm giảm thiểu rủi ro sức khỏe từ môi trường.
- Tham gia vào việc xây dựng chính sách, thiết kế chương trình giáo dục cộng đồng và phối hợp với các ngành liên quan để tạo ra một môi trường sống lành mạnh, an toàn cho mọi người.
5.4. Giáo Viên, Nhà Nghiên Cứu
Các nhà giáo và chuyên gia nghiên cứu trong lĩnh vực y học dự phòng là những người có đóng góp quan trọng vào sự phát triển của ngành thông qua hoạt động giảng dạy và nghiên cứu. Làm việc tại các trường đại học, viện nghiên cứu và tổ chức phi chính phủ, công việc của chuyên gia bao gồm:
- Truyền đạt kiến thức chuyên môn cho sinh viên thông qua các khóa học liên quan đến y học dự phòng.
- Tiến hành các dự án nghiên cứu quan trọng.
- Tham gia vào quá trình phát triển và đề xuất các giải pháp y tế mới, đóng góp vào việc hoạch định chính sách y tế công cộng.
>>>Tìm hiểu thêm: Học ngành y đa khoa ra làm gì?
6. Ngành Y Học Dự Phòng Học Trường Nào?
Với sự phát triển không ngừng cả ngành y tế và nhu cầu không ngừng tăng cao về chăm sóc sức khỏe, các trường đại học hiện nay không ngừng cập nhật, nâng cao chất lượng đào tạo và cung cấp những khóa học ngành y học dự phòng, tiêu biểu là các trường:
- Trường Đại học Y Hà Nội
- Trường Đại học Y Dược - ĐH Thái Nguyên
- Trường đại học y Thái Bình tuyển sinh
- Trường Đại học Y Dược - ĐH Huế
- Trường Đại học Y Khoa Vinh
- Học viện Quân Y
- Trường Đại Học Y Dược TP. HCM
- Trường Đại Học Y Dược Cần Thơ
7. Thu Nhập Của Ngành Y Học Dự Phòng
Thu nhập trong ngành y học dự phòng tại Việt Nam phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí công tác, kinh nghiệm và khu vực làm việc. Thông thường, mức lương khởi điểm cho sinh viên mới tốt nghiệp ngành này thường dao động từ 6 - 8 triệu đồng/tháng. Đối với những chuyên gia có 3 - 5 năm kinh nghiệm, mức lương có thể tăng lên khoảng 10 - 15 triệu đồng/tháng. Các vị trí quản lý cấp cao trong lĩnh vực Y tế Dự phòng tại các tổ chức lớn hoặc dự án quốc tế có thể nhận mức lương từ 20 - 30 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn.
Tuy nhiên, ngoài lương cơ bản, nhiều chuyên gia ngành y học dự phòng còn nhận được các khoản phụ cấp và chế độ đãi ngộ khác, đặc biệt là khi làm việc trong các dự án đặc biệt hoặc vùng có điều kiện khó khăn.
Với những chia sẻ trên của JobsGO về chủ đề ngành y học dự phòng ra làm gì, mong rằng bạn đọc đã hiểu thêm về ngành này và đưa ra được những quyết định phù hợp với bản thân mình. Chúc bạn thành công!
Câu hỏi thường gặp
1. Có Cơ Hội Làm Việc Ở Nước Ngoài Với Bằng Y Học Dự Phòng Không?
Câu trả lời là có, nhưng để làm việc ở nước ngoài phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: trình độ ngoại ngữ, kinh nghiệm làm việc, bằng cấp bổ sung, trình độ chuyên môn,...
2. Ngành Y Học Dự Phòng Có Phù Hợp Với Nữ Giới Không?
Có, đây là một ngành nghề hoàn toàn phù hợp với nữ giới.
Tìm việc làm ngay!(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)
Chia sẻ bài viết này trên:
