Hồ Crescent phiên âm tiếng Hán là Nguyệt Nha Tuyền là một hồ nước ngọt có hình trăng lưỡi liềm nằm trong một ốc đảo thuộc sa mạc Gobi, cách thành phố Đôn Hoàng, tỉnh Cam Túc, Trung Quốc 5 km về phía nam. Hồ có chiều dài khoảng 218 m, rộng 54 m và chứa nước rất tinh khiết.
Theo tài liệu ghi lại, Nguyệt Nha Tuyền (hay Hồ Bán Nguyệt) đã tồn tại ít nhất 2000 năm, nhưng đang dần bị đe dọa biến mất do sự phát triển quá mức của nông nghiệp. Ốc đảo này nổi tiếng với một bề dày văn hóa khá lâu đời: đây là điểm dừng chân không thể bỏ qua của các thương nhân đến từ Ả Rập trên Con Đường Tơ Lụa huyền thoại. Ngoài ra, nó cũng nằm trên tuyến hành trình tìm về cõi Phật của các tín đồ Phật giáo từ khắp nơi.
“Có rất nhiều truyền thuyết đẹp về sự hình thành của hồ nước này, tuy nhiên trên thực tế, lý do quan trọng nhất chính là địa hình của nó. Vùng đất ở đây tương đối thấp hơn so với những nơi khác, do đó thích hợp để lưu trữ nước. Ngoài ra, nghiên cứu đã tiết lộ rằng với hình dạng khu đất lưỡi liềm đặc biệt này, những lớp cát rơi xuống từ cồn cát xung quanh sẽ được đưa trả lại sang cồn cát gần đó. Như vậy, những bãi cát không lấp cạn hồ. Chuyển động đất bất thường này giúp các đụn cát và hồ nước tồn tại hài hòa và gần như là nghịch lý,” Tạp chí Nice Art Life viết.
Đối với người Trung Hoa cổ đại, ốc đảo này được xem là cửa ngõ phía Tây của Trung Quốc. Đến đây, khách du lịch Đôn Hoàng sẽ được ghé thăm nơi đây và có dịp chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những công trình kiến trúc mang đặc trưng phong kiến xưa, không khác gì một cung điện giữa sa mạc hoang vu.
Tuy nhiên chiêm ngưỡng những cảnh đẹp của ốc đảo sa mạc nói chung và Nguyệt Nha Tuyền nói riêng không phải là điều duy nhất để thực hiện ở đây. Du khách có thể thử cảm giác cưỡi lạc đà đi trên sa mạc hoặc “lướt sóng cồn” hay trượt cát cũng là những trải nghiệm hết sức thú vị.
Sự tích về Nguyệt Nha Tuyền gắng liền với câu chuyện về 2 bộ tộc sống ở vùng Tân Cương nhưng không hòa hợp mà liên tục đánh lẫn nhau. Một vị đạo sĩ thấy vậy nên đã hạ giới để giáo hóa họ sống văn minh và hòa thuận hơn. Nhưng có một số người muốn chống đối vị đạo sĩ và tìm cách hãm hại ông. Nhận thấy những người dân nơi đây thật sự thiếu từ bi, vị đạo sĩ đã cảnh báo họ nếu không thay đổi sẽ bị báo ứng nặng nề, một trận bão cát sẽ vùi lấp hết tất cả. Đa số người dân đều phớt lờ lời của ông trừ những đứa trẻ. Vì vậy vị đạo sĩ đã cứu những đứa trẻ thoát khỏi trận bão cát. Vì đột ngột mất đi tất cả người thân, những đứa trẻ đã khóc, nước mắt chúng rơi đến đâu thì cỏ xanh mọc đến đó, mặt cho gió lớn của sa mạc. Sau đó, những đứa trẻ bắt đầu thiền định cùng vị đạo sĩ. Nhận thấy những đứa trẻ cần thức ăn và nước uống, vị đạo sĩ định rằng sẽ biến ra những thiên thượng ngăn cấm. Một vị thần ở tầng cao hơn đã khuyên vị đạo sĩ rời đi để thử lòng kiên định của những đứa trẻ. Nghe theo lời khuyên, vị đạo sĩ quyết định rời đi, trước khi đi ông không quên dặn những đứa trẻ phải luôn kiên định tu luyện mặc cho bất cứ hoàn cảnh nào. Sau khi ông rời đi, lúc đầu những đứa trẻ vẫn ngồi thiền, nhưng cơn đói khát cùng với bản tính ham chơi đã khiến chúng quên đi lời dặn, chạy đi chơi và tìm thức ăn, cuối cùng chúng bị vùi lấp trong biển cát. Chỉ còn một đứa trẻ vẫn vẫn ngồi thiền, coi thường khó khăn và có niềm tin vào người thầy của mình. Dần dần, môi cậu trở nên nứt nẻ, toàn thân đầy cát và hầu như cơ thể mất hết nước, một vị thần áo trắng vì cảm phục trước tấm lòng của cậu nên đã xuất hiện và biến ra một hồ nước có hình như hình mặt trăng mà vị thần mới nhìn thấy. Tiếp theo, vị thần biến thêm cá và vịt, ngan bơi trong hồ, giúp cho cậu bé được sống sót.
Nguyệt Nha Tuyền tồn tại như một lời cảnh tỉnh thế nhân: Khi con người không còn xứng đáng là người nữa, Thần sẽ thực sự hủy diệt họ, và chỉ có sự thiện lương mới có thể cứu họ, đồng thời cũng chỉ có tu luyện mới có thể giúp họ thoát khỏi khổ ải. Sự tu luyện kiên định có thể thực sự làm lay chuyển Trời Đất. Sau này, thêm nhiều người tu luyện và thậm chí các ngôi chùa đã xuất hiện quanh hồ này. Hồ Nguyệt Nha trong trẻo vẫn còn ở đó, khi con người đã dần dần hiểu ra mục đích để làm người.
Migola Travel Sưu tầm & Tổng hợp