Các ký hiệu thường gặp trên bản vẽ xây dựng
Mỗi một ký hiệu có một ý nghĩa riêng. Nếu không nắm rõ gia chủ sẽ rất khó khăn trong việc đọc bản vẽ.
Tỷ lệ bản vẽ
Tỷ lệ của bản vẽ là tỷ số giữa kích thước đo của vật thể trên bản vẽ và kích thước thực của nó ngoài thực tế. Tùy theo khổ bản vẽ, kích thước và mức độ phức tạp của đối tượng cần biểu diễn mà kiến trúc sư sẽ lựa chọn một tỷ lệ phù hợp.
Tỷ lệ thường được các kiến trúc sử dụng cho các công trình nhà phố, biệt thự là từ 1:150 đến 1:100. Trong đó, 1:100 là tỷ lệ được dùng nhiều nhất.
Ngoài ra, tỷ lệ 1:75 đến 1:25 được sử dụng cho công tác thể hiện kết cấu, bố cục và sự liên hệ giữa các tầng. Tỷ lệ 1:20 và 1:10 thường được tận dụng cho bản vẽ nội thất. Tỷ lệ 1:5 đến 1:1 được tận dụng khi cần truyền đạt các chi tiết kỹ thuật với độ chính xác cao hơn.
Ký hiệu bản vẽ kiến trúc
1. Quy định về các nét vẽ trong thiết kế
Kiến trúc sư sẽ ưu tiên theo thứ tự sau nếu trong bản vẽ có nhiều nét trùng nhau:
- Nét liền đậm (đường bao thấy, cạnh thấy)
- Nét đứt (đường bao khuất, cạnh khuất)
- Nét chấm gạch mảnh (giới hạn mặt phẳng cắt có hai nét đậm ở hai đầu)
- Nét chấm gạch mảnh (đường tâm, trục đối xứng)
- Nét liền mảnh (đường kích thước)
2. Ghi kích thước trong bản vẽ
Kích thước được thể hiện trong bản vẽ có 3 thành tố chính: đường dóng, đường kích thước và con số kích thước.
Lưu ý:
- Kích thước trên bản vẽ là kích thước thật của vật thể, không phụ thuộc vào tỷ lệ của hình biểu diễn
- Đơn vị đo kích thước dài là mm, không ghi đơn vị sau con số kích thước
- Đơn vị đo cao trình là m, không ghi đơn vị sau con số kích thước
- Đơn vị đo kích thước góc là độ, phút, giây và phải ghi đơn vị sau con số kích thước
3. Các ký hiệu thường gặp trong bản vẽ kiến trúc
Ký hiệu lỗ trống: Những ký hiệu biểu hiện khu vực trống không đặt để các đối tượng kiến trúc.
Ký hiệu cửa sổ: Những ký hiệu thể hiện các loại cửa sổ khác nhau trên bản vẽ như cửa đơn, cửa kép.
Ký hiệu cửa đi: Biểu thị các loại cửa đi và cách mở cánh cửa. Các yếu tố khác như vật liệu, cấu tạo cửa, kỹ thuật lắp ghép vào tường sẽ không được biểu thị qua những ký hiệu này.
Ký hiệu cầu thang và đường dốc: Thể hiện cho tất cả các loại cầu thang và đường dốc thoải, không bao gồm vật liệu xây dựng. Khi bản vẽ có tỷ lệ 1:100 hoặc lớn hơn, ký hiệu cầu thang phải thể hiện chi tiết cả vật liệu, cấu tạo theo đúng tỷ lệ của bản vẽ kết cấu nhà.
Ký hiệu vách ngăn: Ký hiệu được thể hiện bằng nét liền đậm và phải kèm theo chú thích về vật liệu. Nếu bản vẽ tỷ lệ 1:50 hoặc lớn hơn, ký hiệu vách ngăn cần phải thể hiện chi tiết vật liệu, cấu tạo theo tỷ lệ tính toán của bản vẽ kết cấu.
Ký hiệu vật liệu xây dựng: Những ký hiệu này giúp gia chủ nắm được các vật liệu được sử dụng cho công trình. Trong trường hợp đang thi công, gia chủ có thể dựa vào đó giám sát được phần nào tiến độ công việc đang thực hiện.
Ký hiệu bản vẽ thiết kế nội thất:
Thể hiện những đồ dùng nội thất cơ bản được bố trí trong không gian công năng. Giúp gia chủ hình dung được không gian bên trong công trình và những vật dụng nội thất nào sẽ được sử dụng. Các ký hiệu này được vẽ trên nguyên lý mặt bằng, tức là hình chiếu từ phía trên nhìn xuống.
Ký hiệu bản vẽ kỹ thuật
1. Các ký hiệu kết cấu
Các nét vẽ chủ đạo trong bản vẽ kết cấu gồm:
- Cốt chịu lực vẽ bằng nét liền đậm
- Cốt phân bố, cốt đai vẽ bằng nét liền đậm vừa
- Đường bao quanh cấu kiện vẽ bằng nét liền mảnh
Con số ghi ở trước ký hiệu φ (phi) chỉ số lượng thanh thép. Nếu công trình chỉ dùng một thanh thì không có con số này.
Trên đường dóng nằm ngang, con số đứng sau chữ L chỉ chiều dài thanh thép kể cả đoạn uốn móc ở đầu nếu có. Con số đứng sau chữ a chỉ khoảng cách giữa hai trục thanh thép kế tiếp cùng loại.
Đường kính, chiều dài… của thanh thép được ghi trên hình biểu diễn đầu tiên của thanh thép. Các lần sau gặp lại, những thanh cốt thép đó chỉ có số ký hiệu.
Dưới đây là chú thích chi tiết phần kết cấu KTS Đất Thủ gửi gia chủ tìm hiểu
Lưu ý khi đọc bản vẽ kết cấu:
Từ hình chiếu chính, anh chị xem bố trí cốt thép. Căn cứ vào số ký hiệu thanh thép, tìm vị trí của chúng trên các mặt cắt để biết vị trí cốt thép cùng hình khai triển trong bảng kê. Các mặt cắt sẽ được bố trí gần hình chiếu chính. Lưu ý đến tỷ lệ mặt cắt có thể sẽ khác so với tỷ lệ hình chiếu chính. Thường bản vẽ kết cấu bê tông cốt thép vẽ theo tỷ lệ 1:20, 1:50, 1:100.
2. Các ký hiệu thường gặp trong bản vẽ điện, nước (ME)
Những ký hiệu này biểu thị sơ đồ bố trí mạng lưới cung cấp điện đi khắp công trình cùng hệ thống cấp thoát nước khoa học. Hữu ích cho gia chủ trong cả quá trình thi công và sửa chữa về sau nếu gặp vấn đề về đường điện, nước.
Đọc bản vẽ một công trình thực tế
Để giúp gia chủ dễ hình dung hơn về cách đọc bản vẽ, Đất Thủ gửi đến quý gia chủ ví dụ cách đọc bản vẽ một công trình cụ thể.
Dưới đây là mặt bằng 2D tầng trệt của công trình biệt thự 2 tầng gia đình anh Dũng ở Thuận An. Công trình do Đất Thủ thực hiện thiết kế - thi công với dịch vụ “Xây nhà trọn gói - Chìa khóa trao tay”. Gia chủ có thể truy cập đường dẫn đến các thông tin chi tiết hơn về công trình.
Để hình dung rõ hơn các không gian công năng của khu vực tầng trệt, cùng Đất Thủ điểm qua một số hình ảnh 3D phối cảnh nội thất của công trình.
Trên đây là hướng dẫn cách đọc bản vẽ từ Đất Thủ gửi đến gia chủ. Những ai có nhu cầu tìm hiểu và đang trong quá trình chuẩn bị khởi công xây dựng công trình của mình.