Lang ben là bệnh da liễu do nấm thường gặp. Ở một số vùng nhiệt đới, tỷ lệ người mắc bệnh chiếm tới 30 - 40% dân số. Bệnh có thể gặp mọi lứa tuổi, trong đó tuổi thiếu niên và người trẻ là hay gặp nhất. Thương tổn lang ben xuất hiện nhiều vị trí trên cơ thể, trong đó có mặt, tay, chân,…gây mất thẩm mỹ khiến người bệnh mặc cảm, mất tự tin. Dưới đây là 2 cách trị lang ben hiệu quả được bác sĩ Da liễu tin dùng.
Tổng quan về bệnh lang ben
Lang ben là bệnh nhiễm trùng da do nấm thuộc nhóm Malassezia gây nên. Người mắc lang ben có vùng da đổi màu, xuất hiện các đốm trắng, vàng, đỏ, hồng hoặc nâu. Lang ben không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng gây mất thẩm mỹ, người bệnh đôi khi cảm thấy hơi ngứa, thương tổn da thường xuất hiện ở vai, lưng, ngực. Thời tiết nóng, ẩm, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể làm cho bệnh lang ben nghiêm trọng hơn. (1)
1. Nguyên nhân
Ở da người bình thường nấm vẫn tồn tại trong thảm vi sinh vật trên làn da. Tuy nhiên, khi hàng rào bảo vệ của da bị mất tính toàn vẹn, cùng với các yếu tố phối hợp như môi trường ẩm ướt và nhiều dầu tạo điều kiện cho vi nấm men nhóm Malassezia phát triển quá mức sẽ gây bệnh lang ben. Những yếu tố sau đây có thể khiến nấm men này phát triển quá mức:
- Thời tiết nóng ẩm.
- Đổ nhiều mồ hôi.
- Da dầu.
- Hệ thống miễn dịch yếu.
- Nội tiết tố thay đổi.
- Sử dụng thuốc ức chế miễn dịch toàn thân hoặc tại chỗ
2. Triệu chứng
Triệu chứng đầu tiên của bệnh lang ben là xuất hiện những dát sắc tố trên da. Những dát sắc tố này có thể:
- Sáng hoặc tối hơn so với vùng da xung quanh. Màu của các dát có thể là trắng, hồng, đỏ hoặc nâu.
- Xuất hiện ở nhiều vùng trên cơ thể.
- Khô và có vảy.
- Làm cho vùng da ảnh hưởng bị ngứa.
- Dễ nhận thấy hơn những bệnh nhân có làn da tối màu.
- Tiến triển chậm, tạo thành các mảng da sáng hoặc tối màu.
- Biến mất khi nhiệt độ giảm, tái phát vào mùa xuân hoặc mùa hè, khi không khí ấm áp và ẩm ướt.
Đôi khi, các dát sắc tố mờ nhạt khiến người bệnh không nhận ra mình mắc lang ben. Trường hợp lang ben gây những dát mất sắc tố trên da, cần chẩn đoán phân biệt với bệnh bạch biến (bệnh tự miễn khiến da mất đi màu sắc tự nhiên). (2)
Bệnh lang ben có nguy hiểm không?
Không! Lang ben thường chỉ gây ngứa, da đổi màu, bệnh có thể kéo dài vài tháng đến vài năm. Ở một số trường hợp, bệnh không gây bất kỳ triệu chứng hoặc các ảnh hưởng lâu dài cho sức khỏe.
Các dạng lang ben có thể bạn chưa biết: Lang ben đỏ, lang ben trắng
Lang ben nếu không điều trị sớm sẽ như thế nào?
Bệnh lang ben thường không gây biến chứng nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, nếu không được điều trị sớm, các triệu chứng như ngứa, đổi màu da sẽ nghiêm trọng hơn gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. (3)
Phương pháp chẩn đoán lang ben
Lang ben được chẩn đoán dựa trên những phương pháp sau:
- Chẩn đoán lang ben bằng cách kiểm tra da dưới ánh sáng của đèn Wood. Thiết bị này sử dụng tia cực tím (UV) chiếu ánh sáng vào vùng da nhiễm bệnh. Vùng da mắc bệnh có màu vàng sáng, vàng huỳnh quang. Màu huỳnh quang thường được phát hiện ở vùng rìa của tổn thương.
- Nhuộm soi vi nấm: bệnh phẩm được lấy bằng băng dính hoặc cạo da ở vùng thương tổn. Sau đó xem dưới kính hiển vi sẽ quan sát được cả dạng nấm sợi và nấm men, hình ảnh được ví như “mì spaghetti và thịt viên”.
- Nuôi cấy nấm: thường không cần thiết, chỉ thực hiện trong những trường hợp trên lâm sàng nghi ngờ nhưng nhuộm soi vi nấm âm tính hoặc những trường hợp lang ben kháng trị, bệnh phẩm khi nuôi cấy Malassezia cần phủ trên đó lớp dầu bởi khả năng ưa dầu tự nhiên của nấm.
Hướng dẫn cách trị lang ben hiệu quả nhanh chóng
Lang ben có thể chữa khỏi bằng nhiều cách, tuy nhiên, người bệnh nên đến gặp bác sĩ Da liễu - Thẩm mỹ da để kiểm tra tình trạng và lên phác đồ điều trị thích hợp.
1. Phương pháp tại chỗ điều trị lang ben
Thuốc bôi được chỉ định để giới hạn bệnh, các loại kem Miconazole, Clotrimazole, Econazole hoặc Ketoconazol bôi toàn bộ vùng da có tổn thương lang ben và rộng ra hơn vùng rìa thương tổn 3-4 cm, ngày 2 lần, sáng - tối (trước khi đi ngủ) trong 2 - 4 tuần đều có hiệu quả.
Các loại xà phòng làm sạch và dầu gội:
- Selenium sulfide lotion 2,5% và dầu gội Ketoconazol 2% là lựa chọn đầu tiên do lợi ích ở 2 mặt chi phí - hiệu quả. Thoa Selenium sulfide lotion 2,5% toàn bộ bề mặt da từ gáy xuống đến đùi, để 20 phút rồi tắm sạch, mỗi ngày 1 lần trong 7 ngày liền.
- Dầu gội Ketoconazol 2% thoa lên da ướt, tạo bọt và để trong 5 phút rồi rửa sạch, gội đầu cách ngày.
- Xà phòng Zinc pyrithione dùng để tắm, tạo bọt và để trong 5 phút rồi rửa sạch.
Xem thêm: 11 loại thuốc trị lang ben hiệu quả được bác sĩ tin dùng
2. Phương pháp toàn thân điều trị lang ben
Điều trị bằng đường uống được áp dụng cho các bệnh nhân có vùng tổn thương rộng, không đáp ứng với thuốc bôi hoặc tái phát.
- Fluconazole: 150 - 300mg trong 2 - 4 tuần.
- Itraconazole thường được dùng với liều 200mg/ngày trong 1 tuần, hoặc 100mg/ngày trong 14 ngày, uống trong bữa ăn để giúp thuốc tăng hấp thu.
- Ketoconazol 200mg/ngày trong 7-10 ngày, uống giữa bữa ăn sáng cùng với ít nước trái cây.
- Mồ hôi có thể giúp chuyển Ketoconazol và Fluconazol đến bề mặt da do đó người bệnh không nên tắm trong tối thiểu 12 giờ sau uống thuốc nhằm giữ thuốc tích tụ lại ở da, làm tăng hiệu quả điều trị.
Biện pháp phòng ngừa lang ben tái phát
Lang ben không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng gây mất thẩm mỹ, những mảng da sáng màu khiến người bệnh thiếu tự tin, mặc cảm. Để giúp bạn kiểm soát bệnh lang ben, có thể phòng ngừa bằng những cách sau:
- Tránh sử dụng các sản phẩm dành cho da nhờn.
- Hạn chế ở ngoài nắng vì sẽ làm bệnh nặng hơn. Ngoài ra, làn da rám nắng có thể làm những thương tổn lang ben nổi rõ hơn.
- Sử dụng dầu gội chống nấm trước khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, trong trường hợp phải ra ngoài.
- Thoa kem chống nắng phổ rộng, với công thức không gây nhờn, có chỉ số chống nắng (SPF) tối thiểu là 30.
- Dùng dầu gội trị gàu với selen sulfua.
- Mặc quần áo rộng rãi, chọn các loại vải thoáng khí, như cotton, để giảm tiết mồ hôi.
Một số câu hỏi thường gặp về bệnh lang ben
1. Bệnh lang ben kéo dài bao lâu?
Nếu bệnh nhân đáp ứng với điều trị, sự cải thiện tình trạng màu da ít thấy rõ trước 3-4 tuần, sự phục của sắc tố da sẽ xảy ra từ từ sau nhiều tuần khi da được tiếp xúc với ánh nắng.
2. Bệnh lang ben có chữa khỏi được không?
Có! Lang ben do nấm gây ra, là bệnh ngoài da phổ biến, có thể chữa khỏi. Tùy tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ kê toa thuốc điều trị phù hợp, sau khi đã thực hiện xét nghiệm, chẩn đoán loại nấm gây bệnh. Khi đã chữa khỏi, những mảng da đổi màu có thể mất vài tháng để trở lại bình thường.
3. Có nên tự điều trị lang ben tại nhà?
Lang ben tuy có thể điều trị tại nhà nhưng bệnh thường không khỏi hẳn, thậm chí tái đi tái lại nhiều lần. Trường hợp sử dụng thuốc sai cách, không theo hướng dẫn có thể gây hại cho da. Do đó, khi mắc lang ben, người bệnh nên đến bệnh viện để được kiểm tra tình trạng da, tư vấn phương pháp điều trị và ngừa tái phát.
4. Điều trị lang ben ở phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ như thế nào?
Đối với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ là những đối tượng đặc biệt, việc điều trị chủ yếu bằng thuốc bôi tại chỗ và rất hạn chế sử dụng trong việc sử dụng thuốc kháng nấm đường toàn thân. Chính vì vậy trên những đối tượng này không nên tự điều trị tại nhà mà nên đến các cơ sở Y tế có chuyên khoa Da liễu để thăm khám và điều trị đúng cách.
5. Chữa bệnh lang ben ở đâu tốt?
Lang ben nhẹ có thể thuyên giảm, song, nếu không điều trị sớm và đúng cách, bệnh thường kéo dài và dễ tái phát, gây khó chịu, ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da, BVĐK Tâm Anh TP.HCM hiện có đầy đủ các xét nghiệm và phương pháp đầy đủ để điều trị lang ben. Với thuốc và thiết bị y tế hiện đại được nhập khẩu từ các nước châu Âu - Mỹ, cùng các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ, nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, luôn mang đến những dịch vụ chăm sóc sức khỏe tận tâm, chất lượng, hiệu quả.
Lang ben có thể tái phát nếu không biết cách chăm sóc và phòng ngừa bệnh. Bài viết trên đã cung cấp những thông tin về 2 cách trị lang ben an toàn, hiệu quả được bác sĩ da liễu tin dùng. Do đó, khi thấy cơ thể xuất hiện những mảng da sáng màu, nghi ngờ mắc lang ben, người bệnh nên đến khám bác sĩ da liễu - thẩm mỹ da để được kiểm tra, tư vấn điều trị sớm.
