Nhờ sự bùng nổ của làn sóng Hallyu, văn hóa cà phê Hàn Quốc với những món ăn và đồ uống trang trí đẹp mắt, đã bắt đầu lan rộng và tạo tầm ảnh hưởng nhất định trong giới mộ điệu yêu cà phê trên toàn cầu. Phong cách thưởng thức cà phê tại Hàn Quốc là sự giao thoa của các quốc gia như Ý, Mỹ hay Nhật Bản, nhưng vẫn tồn tại điểm độc đáo, tạo nên trải nghiệm cà phê khác biệt. Hãy cùng The Local Beans khám phá vẻ đẹp của nền văn hóa cà phê tươi trẻ và hiện đại của đất nước này nhé!
Lịch sử của văn hóa Cà phê Hàn Quốc
So với các quốc gia khác trên thế giới, cà phê xuất hiện tại Hàn Quốc tương đối muộn. Có lẽ đây chính là nguyên nhân khiến phong cách thưởng thức cà phê Hàn Quốc được đánh giá khá trẻ, hiện đại, luôn cập nhật xu hướng và không ngừng đổi mới. Bên cạnh đó, văn hóa cà phê của người Hàn hiện nay còn là sự tiếp nối ý nghĩa của trà truyền thống, nhưng không lặp lại các nguyên tắc trong thưởng thức trà đạo.
Tìm về nguồn gốc lịch sử, vào năm 1896, cà phê bắt đầu du nhập đến Hàn Quốc và bán tại “dabang” hay “다방”. Dabang được mở và phát triển mạnh mẽ trong những năm 1900, là địa điểm truyền thống chuyên phục vụ trà, cà phê cùng các loại đồ uống không cồn khác. Nơi đây cũng tạo nên nền văn hóa cà phê và trà của Hàn Quốc, trước khi có sự xuất hiện của các quán cà phê kiểu phương Tây, chuyên kinh doanh cà phê pha máy.
Những quán dabang đầu tiên trở thành nơi tụ tập thường xuyên của nghệ sĩ, chính trị gia, nhà văn và cộng đồng trí thức ngày xưa. Cho đến năm 1950, một vài dabang địa phương bắt đầu phục vụ thêm những người giàu có, họ tụ tập và thưởng thức cà phê - biểu tượng hiện đại hóa của thời bấy giờ. Mãi đến năm 1980, văn hóa cà phê Hàn Quốc mới thức tỉnh, chính thức mở cửa cho mọi tầng lớp và không phân biệt khách hàng giàu - nghèo như giai đoạn trước.
Phong cách uống cà phê của người Hàn Quốc
Tiếp nối những giá trị từ thời “dabang”, ngày nay với lợi thế của phương tiện truyền thông đại chúng, văn hóa cà phê Hàn Quốc đã có cơ hội vươn ra toàn thế giới. Nền văn hóa này luôn sẵn sàng hoà nhập với bạn bè quốc tế, nhưng không “hoà tan” mà thay đổi dựa trên tiêu chuẩn riêng của người Hàn. Đây được xem là nét đặc sắc hoàn toàn mới, thể hiện rõ rệt trong phong cách thưởng thức cà phê và vai trò của quán cà phê đối với cuộc sống hàng ngày.
Americano - đồ uống ưa thích và xu hướng “Ol-chuk-a”
Trong khi người Việt thích thưởng thức ly cà phê đen đậm hay cà phê sữa thơm nồng, thì người Hàn Quốc đặc biệt ưa chuộng “Iced Americano”. Loại thức uống cà phê pha loãng với nước lọc, không đường, sữa.
Americano trở thành đồ uống quốc dân với tỷ lệ gọi món cao nhất trong các quán cà phê tại Hàn Quốc. Lý giải cho sự yêu thích này, nhiều người cho rằng bởi Americano không chứa sữa, có giá thành hợp lý, chỉ dao động từ 1500 - 2000 won cho một cốc cà phê với dung tích lớn (từ 700ml - 1 lít).
Người trưởng thành uống Americano để có thêm năng lượng làm việc, còn với sinh viên và học sinh, dùng cà phê để thức khuya học bài. Nhờ đặc điểm cafeine khá nhẹ và dễ uống nên mọi người có thể uống nhiều ly trong ngày để luôn tỉnh táo làm việc hiệu quả.
Giới trẻ Hàn mua Americano không chỉ với mục đích giải khát mà còn là một cách theo trào lưu, thể hiện xu hướng. Liên quan đến thức uống này, Hàn Quốc ngày nay xuất hiện một xu hướng gọi là “ol-chuk-a” hay “얼죽아”, từ viết tắt của cụm “얼어 죽어도 아이스 아메리노” có nghĩa là “dù chết cóng cũng Americano đá”. Người ta nhận thấy dù thời tiết có lạnh đến âm độ thì doanh thu từ Americano đá vẫn duy trì từ trung bình đến mức khá, cao hơn nhiều so với các sản phẩm đồ uống ấm nóng.
Người Hàn uống cà phê mỗi ngày
Bên cạnh Americano, người Hàn Quốc còn thích những loại cà phê pha với sữa như Latte hay Mocha - những món uống có hương thơm, vị béo ngọt. Đây được xem là nét tương đồng giữa văn hóa cà phê Mỹ và Hàn Quốc. Tuy nhiên, người Hàn vẫn khiến văn hóa ẩm thực của quốc gia mình trở nên khác biệt, bằng cách sáng tạo ra nhiều phương pháp thưởng thức tinh tế, tiêu biểu là món cafe gây sốt trong giai đoạn giãn cách bởi Covid-19 như Dalgona (cafe bọt biển).
Tương tự Mỹ, văn hóa cà phê tại Hàn là việc thưởng thức loại thức uống này mọi lúc mọi nơi và nhiều lần trong ngày. Việc uống cà phê đối với người Hàn Quốc trở thành thói quen khó thay đổi, họ có thể nhâm nhi cà phê khi đi làm, đi học, đi hẹn hò, hay trong những buổi gặp gỡ bạn bè. Ngày nay, cà phê với người Hàn không đơn thuần là một thức uống mà còn là văn hóa thưởng thức, sự hiện đại hóa và là một thói quen khó bỏ.
Những số liệu thống kê của Tổ chức Cafe thế giới cho thấy Hàn Quốc là quốc gia tiêu thụ cà phê lớn thứ 11 trên toàn cầu. Lượng cà phê tiêu thụ trung bình tại quốc gia này đã tăng lên rất nhiều so với giai đoạn cà phê mới du nhập. Theo đó, mỗi người dân Hàn uống khoảng 377 cốc cà phê trung bình một năm hay tối thiểu 1 cốc cà phê/ngày.
Hiện nay, doanh thu từ cà phê của các chuỗi cửa hàng đồ uống nói chung và quán cà phê lẻ nói riêng đều tăng rất mạnh cho thấy văn hóa cà phê Hàn Quốc là một phần không thể thiếu trong đời sống người dân.
Cà phê là đầu câu chuyện
Trong xã hội Hàn Quốc hiện đại, cà phê trở thành thứ gợi mở cho những câu chuyện giữa người với người, không phải “Chúng ta nói chuyện nhé” mà là “Chúng ta tìm quán cà phê nào nhé”. Văn hóa cà phê ở Hàn Quốc luôn gắn liền với cuộc nói chuyện, bàn bạc và trao đổi, chính vì vậy không gian cà phê tại quốc gia này cũng được thiết kế theo hướng thân thiện, cởi mở, dễ gần và tinh tế.
Quán cà phê là nơi tổ chức nhiều hoạt động hàng ngày, từ địa điểm làm việc đến nơi chốn hẹn hò. Đối với người Hàn, quán cà phê với không gian yên tĩnh và bầu không khí tự nhiên đã đem lại cảm giác dễ chịu, chữa lành cho những tâm hồn mệt mỏi. Ở Hàn Quốc, cà phê đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hằng ngày của mỗi người dân, nó là chất xúc tác cho việc giao tiếp cộng đồng hay thỏa mãn đời sống tinh thần cá nhân.
Không gian cà phê Hàn Quốc đa dạng
Để đáp ứng nhu cầu sử dụng cà phê của người dân, các cửa hàng cà phê Hàn Quốc có mặt ở khắp mọi nơi và mỗi quán đều có chủ đề lẫn phong cách riêng, nhằm thu hút sự chú ý của mọi người. Ở Hàn Quốc, có ba loại quán cà phê phổ biến: quán cà phê theo chuỗi (tiêu biểu là Starbucks), quán cà phê độc lập (thường là quán địa phương) và quán cà phê theo chủ đề (cà phê mèo, cà phê hoa, v.v…).
Quán cà phê dạng chuỗi là loại địa điểm bạn có thể tìm thấy trên khắp thế giới và hầu như có độ nhận diện thương hiệu nhất định. Tại Hàn Quốc, các chuỗi quán cà phê lớn nhất là Starbucks, Ediya, Coffee Bene, Mega Coffee, Tom N Toms, Angel-In-Us và Twosome Place. Tại những điểm này, khách hàng được phục vụ đa dạng loại thức ăn, đồ uống, không đơn thuần là cà phê.
Quán cà phê địa phương là nơi tập trung vào chất lượng cà phê và mang đậm nét địa phương. Những quán cà phê với hình thức này, chủ yếu hoạt động độc lập, nhỏ hơn các quán cà phê chuỗi. Tại đây cung cấp cà phê chất lượng cao, cùng nhiều thức uống độc đáo, nên đa số những người dân sành cà phê địa phương đều ghé nơi này khi muốn thưởng thức một ly cà phê ngon. Bên cạnh đó, không gian yên tĩnh của những quán cà phê “Local” cũng được lựa chọn để trở thành nơi thư giãn, học tập của giới trẻ Hàn.
Các quán cà phê theo chủ đề phổ biến nhất ở Hàn Quốc là quán cà phê hoa, quán cà phê động vật và quán cà phê boardgame. Ngoài ra còn có những chủ đề khác như quán dành cho trẻ em (dành cho các bậc cha mẹ muốn có thời gian rảnh rỗi khi con vui chơi) và quán cà phê thực tế ảo.
Không gian cà phê tại Hàn Quốc đa dạng thể loại và chủ đề, điều này đã thu hút lượng lớn khách ghé thăm, không chỉ để uống cà phê mà còn có thể chụp ảnh “sống ảo” hay thưởng thức nghệ thuật. Những quán cà phê với vẻ đẹp độc đáo đã trở thành địa điểm check-in không thể bỏ qua của khách du lịch nội địa lẫn quốc tế khi đến Hàn Quốc.
Thông qua bài viết, The Local Beans đã giới thiệu cho quý khách hàng các thông tin về lịch sử, đặc điểm văn hóa cà phê Hàn Quốc. Qua đó thể hiện vai trò của cà phê trong văn hóa đời sống sinh hoạt hàng ngày của những người dân “xứ sở kim chi”.